BADIIY ASAR TILIDA KO‘CHIMLAR (B.GENJEMURATOVNING «UKUZDARYO BITIKLARI» ASARI MISOLIDA)
Keywords:
Tayanch so‘zlar: Badiiy asar, metafora, metanimiya, snekdoxa, jonlantirish, mubolag'a sifatlash, oksimoron, poetik sintaksis, elipsis, janr, obraz, asar tiliAbstract
REZYUME
Maqolada qoraqalpoq she’riyatining zabardast vakili B.Genjemuradov
she’riyatida qo‘llangan badiiy tasvir va ifoda vositalari metafora, metanimiya,
snekdoxa, jonlantirish, mubolag'a sifatlash, oksimoron kabilarni mahorat bilan
qo‘llaganligi tahlil qilindi. Boshqa ijodkorlar kabi shoir she’rlarida ham ko‘chim,
o‘xshatishlar mahorat bilan qo‘llanilganligi, qoraqalpoq lirikasidagi ayrim til
xususiyatlarini shoir mahorati bilan bog‘lab ko‘rsatib berishga harakat qilindi.
Badiiy til sohasida mahorat kasb qilmasdan turib, chinakam san’at asarini
yaratish mumkin emas. Shuning uchun ham so‘z ustalarining mahoratini ularning tili
orqali o‘rganish ishiga yanada ko‘proq e’tibor berish lozim.Yozuvchining mahorati
haqidagi gapni tildan boshlash kerak,-degan edi atoqli yozuvchi K.Fedin. Badiiy asar
tilini o‘rganish haqiqatdan ham, yozuvchining badiiy mahoratini o‘rganish
masalasining asosini tashkil etadi. Shu sababli ulkan san’atkorlarning hammasi tilga
alohida ahamiyat berib kelganlar va badiiy asar tilini asarning qiymatini belgilovchi
muhim faktrorlardan biri deb hisoblaganlar.Shuning uchun ham so‘nggi vaqtlarda
qoraqalpoq adabiyotshunosligida va tilshunosligida badiiy asar tilini tekshirishga
alohida e’tibor qaratilmoqda. Badiiy asar tili zamonaviy, jonli tilda ijod qilishga shu
bilan birga esa, dunyoni tabiiy his etishga, hozirgi kunning fikr uylari va tushunchalari
bilan yashashga to‘la erk berib quyarkan. Baxtiyor Genjemuradov zamon bilan
hamnafas, xalq bilan yonma-yon shoirdir.
References
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
1. Genjemuratov B. Ukuzdaryo bitiklari. Toshkent: Alisher Navoiy nomidagi
2. Ozbekiston Milliy kutubxonasi nashriyoti. 2006.
3. Yo'ldoshev B, Qurbonov T. Badiiy asar tili va uslubi masalalari. Samarqand.
2006. B.
4. Yo’ldoshev B, Bobojonov F, Pardayev Z. Badiiy asar tili masalalari. Navoiy:
Navoiy DPI nashri. 2001. B.7-11.
5. Yo’ldoshev B, Bobojonov F, Pardayev Z. Badiiy asar tili masalalari. Navoiy:
Navoiy DPI nashri. 2001. B.7-11