МАВЗУ: COVID-19 ИНФЕКЦИЯСИДАН КЕЙИН РИВОЖЛАНГАН ҚАНДЛИ ДИАБЕТДАГИ АУТОИММУН ЖАРАЁНИНИ КЕЧИШИ ВА АССОРАТЛАРИ.
Keywords:
Калит сўзлар: пост-COVID-19, эндотелиал дисфункция, ICAM-1, VCAM- 1, диабетга оид антитаначаларAbstract
Аннотация: Тадқиқот COVID-19дан кейин ривожланган қандли диабет
(ҚД) хусусиятларини ўрганишга бағишланган. COVID-19дан кейин диабет
ташҳиси қўйилган 70 нафар беморда гемостаз, D витамин даражаси ва бета-
ҳужайраларга қарши аутотаначалар текширилди. Тадқиқот натижасида, диабет
1-тури (16,7%) ва LADA (4,76%) кўп учрагани, айникса, оилавий анамнези
бўлган ёш аёлларда аниқланди. Беморларнинг кўпчилиги COVID-19ни енгил
даражада кечирган ва кортикостероидлардан фойдаланмаган. Барча беморларда
D витамин етишмовчилиги кузатилди. COVID-19дан кейин биринчи 24 ой ичида
янги диабет холлари кўп учради.
2-тур диабет беморларида D-димер ва фон Виллебранд фактори
баландлиги аниқланди, бу тромбоз хавфини кўрсатади. 1-тур диабет
беморларида VCAM-1 даражасининг ошиши эндотелиал дисфункциянинг
ишоратидир. COVID-19 диабетнинг аутоиммун механизмни фаоллаштириши
мумкин. Оилавий анамнези бўлган беморларда аутотаначаларни текшириш ва
вақтинча инсулин терапиясини бошлаш тавсия этилади. COVID-19дан кейин
ривожланган 1-тур диабетда юрак-қон томир касалликлари ва эндотелиал
дисфункцияни назорат қилиш керак.
References
Адабиет руйхати:
1. Американская диабетическая ассоциация. Диагностика и классификация
диабета. Diabetes Care, 2021.
2. Всемирная организация здравоохранения. Последствия COVID-19: влияние на
эндокринную систему. WHO Report, 2022.
3. Ярошенко, А.В., Климов, П.И. Влияние коронавирусной инфекции на
аутоиммунные процессы при сахарном диабете. Журнал эндокринологии,
2021, 27(4), 45-53.
4. Patel, A., Verma, A. Post-COVID-19 Diabetes: Mechanisms and Clinical
Implications. The Lancet Diabetes&Endocrinology, 2022, 10(3), 150-162.
5. Zhou, F., Yu, T., Du, R. et al. Clinical Course and Risk Factors for Mortality of
Adult Inpatients with COVID-19. The Lancet, 2020, 395(10229), 1054-1062.
6. Rubino, F., Amiel, S.A., Zimmet, P. et al. New-Onset Diabetes in COVID-19. New
England Journal ofMedicine, 2021, 384(8), 789-791.