ELEKTRON PARAMAGNIT REZONANS HAMDA UNING BIOLOGIYA VA TIBBIYOTDA QO’LLANISHI
Keywords:
Kalit so‘zlar: Elektron paramagnit rezonans, EPR, spektroskopiya, juftlanmagan elektronlar, biologik radikallar, metalloproteinlar, oksidlovchi stress, saraton diagnostikasi, DNK struktura, biofizika, tibbiy tadqiqot usullari, fermentlar faoliyati, biomarkyorlar, mikroskopik tahlil, biotibbiyot texnologiyalari, paramagnit zarralar.Abstract
Annotatsiya: Ushbu maqolada elektron paramagnit rezonans (EPR) texnologiyasining nazariy asoslari, fizik-kimyoviy xususiyatlari hamda uning biologiya va tibbiyot sohalarida qo‘llanilishi keng yoritilgan. EPR – bu juftlanmagan elektronlarga ega bo‘lgan moddalarni magnit maydon ta’sirida o‘rganishga imkon beradigan spektroskopik usul bo‘lib, oksidlanish-qaytarilish jarayonlari, erkin radikallar va metalloproteinlar kabi muhim biomolekulalarni aniqlashda qo‘llaniladi. Biologiyada EPR yordamida hujayra membranalari, fermentlar faoliyati va DNK strukturasidagi o‘zgarishlar tadqiq qilinadi. Tibbiyotda esa bu usul saraton kasalliklarini erta aniqlash, oksidlovchi stress darajasini baholash va dorilarning ta’sir mexanizmini o‘rganishda katta ahamiyatga ega. Maqolada, shuningdek, EPR texnologiyasining zamonaviy turlari, innovatsion apparatlar va eksperimental natijalar asosida tahlillar ham keltirilganReferences
• Islomov, B. (2018). Biofizika asoslari. Toshkent: O‘zbekiston Milliy Universiteti nashriyoti.
• Bu kitobda biofizikaning asosiy tushunchalari, shu jumladan spektroskopiya usullari, shu jumladan elektron paramagnit rezonansning nazariy asoslari keltirilgan.
• Qodirov, S. (2016). Tibbiy fizikadan darslik. Toshkent: Tibbiyot nashriyoti.
• Ushbu darslikda tibbiyot fizikasi, jumladan biomolekulalarning magnit xossalari va EPR spektroskopiyasi asoslari haqida ma’lumot berilgan.
• Aliyev, M. (2017). Spektroskopiya usullari va ularning tibbiyotda qo‘llanilishi. Toshkent: Fan va Texnologiya nashriyoti.
• Kitobda EPR spektroskopiyasining tibbiyot va biologiyadagi o‘rni hamda qo‘llanilishiga alohida e’tibor qaratilgan.
• Shodmonov, R. (2019). Biomolekulalar fizikasi. Toshkent: O‘zbekiston Fanlar Akademiyasi.
• Ushbu ilmiy ishda biomolekulalarning fizik xossalari va ularni o‘rganishda EPR spektroskopiyasining roli yoritilgan.
