JARAYON IFODALOVCHI LEKSEMALAR PARADIGMATIKASI VA SINTAGMATIKASI
Keywords:
Kalit so‘zlar: jarayon ifodalovchi leksemalar, paradigmatika, sintagmatika, fe’l, harakat nomi, leksik birlik, semantika, kontekst, tilshunoslik, gap tuzilishiAbstract
Ushbu maqolada jarayon ifodalovchi leksemalarning paradigmatik va sintagmatik xususiyatlari lingvistik nuqtayi nazardan tahlil qilinadi. Paradigmatik munosabatlar doirasida bunday leksemalarning boshqa so‘z toifalari bilan o‘zaro bog‘liqligi, sinonimiya, antonimiya va morfologik variantlari o‘rganiladi. Sintagmatik jihatdan esa, bu leksemalarning gap ichidagi o‘rni, ularning boshqa birliklar bilan bog‘lanish qonuniyatlari, semantik yuklamasi va kontekstga moslashuvi yoritiladi. Shuningdek, zamonaviy tilshunoslikda jarayon ifodalovchi birliklar – fe’llar, harakat nomlari va iboralarning o‘rni, ularning matn yaratishdagi roli amaliy misollar asosida ko‘rsatib beriladi. Maqola ilmiy-tadqiqotchi, filolog va tilshunoslar uchun foydali bo‘lishi mumkin.
References
1. Jo‘rayev G‘. – Hozirgi o‘zbek adabiy tili. – Toshkent: O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi, 2015.
2. Yo‘ldoshev A. – Tilshunoslikka kirish. – Toshkent: Fan, 2006.
3. Karimov N., Normurodov A. – Hozirgi o‘zbek tilining grammatikasi: Morfologiya va sintaksis. – Toshkent: O‘qituvchi, 2010.
4. Mamajonov A., Xolmirzaev R. – O‘zbek tilining leksikasi va frazeologiyasi. – Toshkent: Fan, 2011.
5. Rasulov A. – Fe’lning zamonaviy semantik-struktural tahlili. – Toshkent: Fan, 2014.
