TARQOQ SKLEROZ VA NEYRODEGENERATSIYA, KOGNITIV BUZILISHLARNI BASHORAT QILISHDA BIOMARKERLARNING O‘RNI
Keywords:
Tarqoq skleroz, neyrodegeneratsiya, kognitiv buzilishlar, biomarkerlar, neyrofilament yengil zanjiri.Abstract
Ushbu maqolada tarqoq skleroz (TS)da kognitiv buzilishlarni
bashorat qilishda biomarkerlarning diagnostik va prognostik ahamiyati yoritilgan.
Tadqiqotda neyrofilament yengil zanjiri (NfL) va glial fibrillyar kislotali oqsil (GFAP)
darajalari tahlil qilinib, ularning neyrodegeneratsiya va kognitiv yetishmovchilik bilan
bog‘liqligi
aniqlangan.
Neyrovizualizatsiya
ma’lumotlari
biomarkerlar
konsentratsiyasi bilan miya korteksining atrofiya darajasi o‘rtasidagi bog‘liqlikni
ko‘rsatadi. Maqola TS bilan og‘rigan bemorlarda shaxsiylashtirilgan monitoring
strategiyalarini ishlab chiqish uchun klinik amaliyotda ushbu biomarkerlarning
ahamiyatini asoslaydi.
References
1. Disanto G., Barro C., Benkert P., et al. Serum Neurofilament light: A biomarker of
neuronal damage in multiple sclerosis. Ann Neurol. 2017;81(6):857–870.
2. Chitnis T., Gonzalez C., Healy B.C., et al. Neurofilament light chain in blood and
cerebrospinal fluid and relapses in multiple sclerosis. JAMA Neurol. 2018;75(9):1045
1053.
3. Watanabe M., Nakamura Y., Michalak Z., et al. Glial fibrillary acidic protein is a
marker for remote astrogliosis in progressive multiple sclerosis. Brain Pathol.
2020;30(4):743–754.
4. Kuhle J., Kropshofer H., Haering D.A., et al. Blood neurofilament light chain as a
biomarker of MS disease activity and treatment response. Neurology.
2019;92(10):e1007–e1015.
5. Calabrese M., Favaretto A., Martini V., et al. Gray matter lesions and atrophy in MS:
clinical implications. Neurol Sci. 2017;38(1):23–27.
6. Yaldizli O., Penner I.K., Frontzek K., et al. The association between neurofilament
levels, cognitive function, and MRI measures in multiple sclerosis. Mult Scler J.
2020;26(10):1261–1270.
7. Lassmann H. Pathogenic mechanisms associated with different clinical courses of
multiple sclerosis. Front mmunol. 2018;9:3116.