YER SOLIG‘INI UNDIRISHDAGI MUAMMOLAR VA ULARNI BARTARAF ETISH MASALALARI
Abstract
Yer solig‘i — byudjet tushumlarining muhim manbalaridan biri bo‘lib, uni
samarali undirish davlat moliyaviy barqarorligini ta’minlashda katta rol o‘ynaydi.
Biroq, amaliyotda ushbu soliqni undirishda bir qator muammolar mavjud bo‘lib, ular
quyidagilar bilan bog‘liq: yer uchastkalarining to‘liq ro‘yxatga olinmaganligi, soliq
to‘lovchilarning xabardorlik darajasi pastligi, baholash tizimining noaniqligi, va
soliqni undirish mexanizmlarining samarasizligi. Bu muammolarni bartaraf etish
uchun quyidagi choralar ko‘rilishi lozim: yer resurslarini raqamlashtirish orqali to‘liq
inventarizatsiya qilish, aholiga soliq majburiyatlari haqida keng tushuntirish ishlarini
olib borish, yer kadastri va soliq ma’lumotlar bazasini integratsiyalash, shuningdek,
soliq nazorati va rag‘batlantirish mexanizmlarini takomillashtirish. Shu tarzda, yer
solig‘ining undirilishini takomillashtirish orqali davlat byudjetiga tushumlar oshiriladi,
yer resurslaridan foydalanish samaradorligi esa yanada kuchaytiriladi.
References
Manbalar ro‘yxati
1. O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksi. – Toshkent: Adolat nashriyoti, 2022.
2. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 3-avgustdagi “Yer hisobini
yuritish va kadastr tizimini takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ–
4790-sonli qarori.
3. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 13-dekabrdagi “Soliq
ma’murchiligini raqamlashtirish va soliqlarni undirish samaradorligini oshirish
to‘g‘risida”gi qarori.
4. Xudoyberganov Q.X., Abdukarimov A.A. “Soliq tizimi va soliq siyosati”. –
Toshkent: “Iqtisodiyot” nashriyoti, 2021.
5. Rahimov B.R. “Yer resurslarini boshqarish va ulardan foydalanish
samaradorligini oshirish muammolari”. – Iqtisodiyot va innovatsion
texnologiyalar, 2022-yil, №4.
6. Tursunov B.X., Juraev A.M. “Mahalliy soliqlar va ularning byudjet
barqarorligidagi o‘rni”. – Moliyaviy tahlil jurnali, 2023-yil, №2.
7. Karimova D.S. “Raqamli soliq ma’murchiligi: xalqaro tajriba va O‘zbekiston
sharoitida joriy etish imkoniyatlari”. – Innovatsion rivojlanish strategiyasi, 2021-
yil, №3.
8. O‘zbekiston Respublikasi Davlat soliq qo‘mitasi rasmiy veb-sayti: www.soliq.uz
9. O‘zbekiston Respublikasi Yer resurslari, geodeziya, kartografiya va davlat
kadastri qo‘mitasi rasmiy sayti: www.yergeodezkadastr.uz
