EPIFIZNING ULTRASTRUKTURAVIY TASHKIL ETILISHI VA FUNKSIYALARI.
Keywords:
Kalit so‘zlari: Epifiz bezi, glandula pinealis, pinealotsit, melatonin, sirkadian ritm, gliya hujayralari, neyrogliotsit, mitoxondriya, Golji apparati, serotonin, embriogenez, endokrin tizim, morfologiya, ultrastruktura, gipotalamus, gipofiz, antigonadotropin.Abstract
Annotatsiya: Mazkur ishda epifiz bezining (glandula pinealis) morfologik va
funksional xususiyatlari, uning rivojlanish bosqichlari hamda asosiy hujayra
turlarining tuzilishi va faoliyati yoritib berilgan. Epifiz bezining asosiy hujayralari —
pinealotsitlar melatonin gormonini sintez qilishda ishtirok etadi va bu gormon
organizmning biologik soatini boshqarishda muhim rol o‘ynaydi. Gliya hujayralari esa
pinealotsitlarga trofik va strukturaviy yordam ko‘rsatadi. Bezning sitoplazmatik
organellalari, xususan mitoxondriya, Golji apparati va endoplazmatik retikulum
melatonin sintezi va sekretsiyasini ta’minlaydi. Embrional rivojlanishda epifiz ikki
kurtakdan hosil bo‘lib, bolaning bir yoshida to‘liq shakllanadi. Shuningdek, epifiz
gormonlari gipotalamus va gipofiz faoliyatiga ta’sir ko‘rsatib, endokrin tizimning
o‘zaro muvozanatini saqlashda ishtirok etadi. Ushbu ish epifiz bezining morfo-
funksional ahamiyatini chuqur tahlil qiladi va uning fiziologik jarayonlardagi o‘rnini
ilmiy asosda ochib beradi.
References
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
1. Gistologiya darslik- Zufarov. K.A
2. Gistologiya, sitologiya, embriologiya Prof. Q.R.To‘xtaеv tahriri ostida [Q.R.
To‘xtaеv, F.X. Azizova, M. A. Abduraxmanov, E.A. Tursunov, Q.I.Rasulev, M.X.
Raxmatova]
3. Maximov, A. A. (2002). Gematopoez va endokrin tizim: epifiz bezining funksional
xususiyatlari. Tibbiyot nashriyoti.
4. Kazakova, A. B. (2015). Neuroendokrin tizim va epifiz: biologik soat va melatonin.
Boshqa organlarning tizimi, 33(2), 56-63.
