TEMURIYLAR DAVRIDA RIVOJLANGAN AMALIY SAN’AT TURLARI
Keywords:
Kalit so‘zlar: Temuriylar davri, Me’morchilik, Naqshlar, Geometrik shakllar, Arabeska naqshlari, Xattotlik san’ati, Mozaika, Shisha bezaklar, Marmar, G’isht, Zargarlik san’ati, Qur’on oyatlari, Siyosiy va diniy ahamiyat, Amir Temur maqbarasi (Gur-e-Amir), Samarqand.Abstract
Annotatsiyasi: Temuriylar davrining me’morchilik va san’ati o'zining nafosati,
estetik yuksakligi va diniy-siyosiy ma’nolari bilan ajralib turadi. Maqolada Temuriylar
me’morchiligi, bezaklar va naqshlar, shuningdek, zargarlik san’ati alohida ta’riflanadi.
Binolarning tashqi va ichki qismlarida ishlangan geometrik shakllar, arabeska va
o'simlik naqshlari islomiy san’atning o'ziga xos xususiyatlarini namoyon etadi. Qur’on
oyatlari va hadislar kabi diniy yozuvlar xattotlik san’ati orqali inshootlarga qo'shilgan,
bu esa binolarning diniy ahamiyatini kuchaytirgan. Mozaika va shisha bezaklar ham
me’moriy yodgorliklarda keng qo’llanilgan va bu materiallar inshootlarga yorqin
ranglar berib, ularni go'zallashtirgan. Marmar, g’isht va boshqa materiallar yuqori
darajada ishlangan, bu esa me’moriy inshootlarga o'ziga xos nafislik va
mustahkamlikni ta’minlagan. Maqola shuningdek, zargarlik buyumlarining
Temuriylar davrida amaliy va estetik jihatlari, ularning siyosiy, diniy va ijtimoiy
ma’nolari haqida ham ma’lumot beradi.
References
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1. Kamalov, B. S. (2017). Temuriylar davrida metall buyumlar san’ati. Toshkent:
O’qituvchi nashriyoti.
2. Maqsudov, T. F. (2005). Temuriylar me’morchiligi va san’ati. Samarqand: Sharq
nashriyoti.
3. Zarifov, A. (2018). O’rta Osiyo san’ati: tarixiy tahlil va yuksak san’at maktablari.
Buxoro: Buxoro universiteti nashriyoti.
4. Bo’riev, N. A. (2014). Temuriylar va ularning madaniy merosi. Toshkent:
Akademnashr.
5. O’rniyozov, A. A. (2011). O’rta Osiyo zargarlik san’ati va uning rivoji. Toshkent:
G’azal nashriyoti.
