PROFILAKTIKA INSPEKTORLARINING O'QUV TARBIYA MUASSASALARIDAN QAYTGAN SHAXSLAR BILAN ISHLASH FAOLIYATIGA DOIR OLIB BORILAYOTGAN ISLOHOTLAR VA XORIJIY TAJRIBALAR
Keywords:
Kalit so’zlar: Profilaktika inspektorlari, o'quv tarbiya muassasalari, ijtimoiy reabilitatsiya, jamiyatga qayta moslashuv, islohotlar va reformalar, xorijiy tajriba, reabilitatsiya dasturlari, mahalliy tizimdagi muammolar, ijtimoiy moslashuv, jinoiy xulq-atvor, jamiyatni himoya qilish, psixologik reabilitatsiya, o'quv muassasalaridan chiqqan shaxslar, xalqaro tajriba, tizimdagi kamchiliklar, profilaktika va poytaxt tizimi, inson huquqlari, mijozlarga yo'naltirilgan xizmatlar, jamiyatda integratsiya, mahalliy va xalqaro tahlil.Abstract
Maqolada profilaktika inspektorlarining o‘quv tarbiya muassasalaridan qaytgan
shaxslar bilan olib boradigan ishlari, shu jumladan, ularning ijtimoiy moslashuvi, qayta
tiklanishi va reabilitatsiyasi masalalari atroflicha ko‘rib chiqilgan. Ushbu tahlilning
maqsadi O‘zbekistondagi jamiyatni jinoiy xulq-atvordan himoya qilishda profilaktika
inspektorlarining o‘rni va ularning o‘quv tarbiya muassasalaridan chiqqan shaxslar
bilan ishlashdagi roli haqida ma'lumot berishdir. Maqolada, shuningdek, joriy
islohotlar va reformalarning tahlili, mahalliy tizimning kamchiliklari, hamda bu
jarayonda xorijiy tajribalar va ularning O‘zbekiston sharoitida qo‘llanilishi haqida so‘z
yuritiladi. O‘zbekiston Respublikasida huquqni muhofaza qilish organlari, xususan,
profilaktika inspektorlari, yoshlar va ayollarni qayta jamiyatga moslashtirish, o‘quv
tarbiya muassasalaridan chiqqan shaxslarni ijtimoiy moslashuvini ta'minlashda muhim
rol o‘ynaydi. O‘quv tarbiya muassasalaridan chiqqan shaxslar, odatda, jamiyatdan
ajralib qolgan va ma'lum ijtimoiy moslashuv qiyinchiliklariga duch kelgan shaxslar
bo‘lib, ularning qayta jamiyatga moslashuvi nafaqat o‘zlari, balki butun jamiyat uchun
ham muhim ahamiyatga ega. Shu bois, profilaktika inspektorlarining bu jarayondagi
o‘rni alohida e'tiborga loyiqdir. Maqolada xorijiy tajribalar, xususan, Rossiya,
Germaniya, va AQShdagi profilaktika inspektorlarining o‘quv tarbiya muassasalaridan
chiqqan shaxslar bilan ishlashdagi tajribalari tahlil qilinadi. Ushbu mamlakatlar
misolida profilaktika inspektorlarining rolini yaxshilashga doir amalga oshirilgan
islohotlar, ma'lumotlar almashish tizimlari, reabilitatsiya va ijtimoiy reabilitatsiya
dasturlarining samaradorligi o‘rganiladi. Xorij tajribalarining O‘zbekiston tizimiga
moslashtirilishi, shu bilan birga, mahalliy sharoitdagi mavjud muammolarni yengish
uchun samarali chora-tadbirlar ishlab chiqish zarurligi ta'kidlanadi. Maqolada
shuningdek, o‘quv tarbiya muassasalaridan chiqqan shaxslarni ijtimoiy reabilitatsiya
qilish jarayonida yuzaga keladigan muammolar, profilaktika inspektorlarining bu
muammolarni bartaraf etishdagi metod va uslublari ko‘rib chiqiladi. Mahalliy
tizimdagi kamchiliklar, masalan, profilaktika inspektorlarining ish haqi, malakasini
oshirishga oid masalalar, jamoatchilik bilan ishlashdagi qiyinchiliklar hamda
normativ-huquqiy baza bilan bog‘liq muammolar tahlil qilinadi.
References
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Багаутдинов, А. С. (2020). Проблемы реабилитации осужденных и пути их
решения. — Санкт-Петербург: Юридический университет, 2020.
2. Müller, G. (2018). Social reintegration of former offenders: A case study from
Germany. — Berlin: Springer-Verlag, 2018.
3. Shtein, D. M. (2017). Psychological rehabilitation of prisoners in foreign
countries. — London: Routledge, 2017.
4. U.S. Department of Justice. (2019). Prisoner Reentry and Social Reintegration
in the United States. — Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office.
5. Dufresne, G., & Thompson, S. (2015). Probationary Practices and their Impact
on Reoffending. — Oxford: Oxford University Press, 2015.
6. Xalilov, I. X. (2022). Jinoyatni oldini olish va ijtimoiy reabilitatsiya:
O‘zbekiston va xalqaro tajriba. — T.: O‘zbekiston yuridik nashriyoti, 2022.
7. Gabel, K., & Johnson, T. (2016). The effectiveness of probation in reintegrating
offenders into society. — New York: Oxford University Press, 2016.
