YUQUORI LABNING TUG‘MA NUQSONLARINING HAR TOMONLAMA TAHLILI: ETIOLOGIYASI, TASNIFI, DIAGNOSTIKASI VA DAVOLASH TAMOYILLARI
Abstract
KIRISH
Tug‘ma lab yorilishi (cheiloschisis) — yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda tez-tez
uchraydigan va bosh-yuz sohasining eng keng tarqalgan tug‘ma nuqsonlaridan biridir.
Bu holat yuqori lab tuzilmasining qisman yoki to‘liq uzilishi bilan tavsiflanadi, bu esa
boshdan kechayotgan embrional rivojlanishning dastlabki bosqichlarida (odatda
homiladorlikning 4-7-haftalarida) maksillofasiyal jarayonlarning to‘g‘ri birikmasligi
natijasida yuzaga keladi. Butunjahon miqyosida ushbu holat 700 tirik tug‘ilishdan 1
tasi sifatida baholanadi, geografik va etnik farqlar mavjud: masalan, sharqiy
osiyoliklarga (1000 tug‘ilishdan 2 taga yaqin) va amerikalik tub aholiga ko‘proq,
afrikaliklarda esa (1000 tug‘ilishdan taxminan 0,3–0,5) kamroq uchraydi.
Ushbu holat quyidagi shakllarda namoyon bo‘lishi mumkin:
Yagona yoki ikki tomonlama izolyatsiyalangan lab teshigi,
Lab teshigi va alveolyar (tish tagi) jarayonga ta’siri bilan,
Kompleks sindromatik holatlar tarkibida (masalan, Van der Voude
sindromi, Stickler sindromi), bunda lab teshigi ko‘pincha teshilgan og‘iz tomchi,
a’zo anomaliyalari va boshqa tizimli buzilishlar bilan birga bo‘ladi.
References
Manbalar
1. Mossey PA, Catilla EE. Global registry and surveillance system for cleft lip and
palate. WHO Bulletin. 2020;98(3):194-203.
2. Vasiliev YN va boshqalar. Congenital craniofacial defects etiologiyasi: genetik
va atrof-muhit mexanizmlari. Russian Journal of Pediatrics. 2022;4(11):56-62.
3. Millard DR. Cleft Craft: The Evolution of its Surgery. Philadelphia: Lippincott,
1976.
4. Bamashmus M, Borbagui K. Distribution and risk factors of cleft lip and palate
in the Middle East. J Maxillofac Oral Surg. 2023;22(2):98–102.
5. O‘zbekiston Sog‘liqni Saqlash Vazirligi. Milliy pediatrik jarrohlik
ko‘rsatmalari. Toshkent, 2022.
