PLC KONTROLLERLARIGA VA LD TILIDAN FOYDALANIB DASTUR TUZISHNI TADQIQ QILISH

Authors

  • Salohiddinov Hikmatullo Hakimjon o’g’li Author
  • Xolmo‘minova Madina Muhammadjon qizi Author
  • Raximberdiyeva Zilola Odiljon qizi Author

Keywords:

Kalit so’zlar: Codesys, Siemens kontrolleri, Simatic S7-200, raqamli texnologiyalar, kontaklar, taymerlar, Owen Logic.

Abstract

Annotatsiya:  Sanoat  korxonalari  va  raqamli  texnologiyada  tizimlari  ishga 
tushirish  uchun  zamonaviy  smart  texnologiyalarga  tayanmoqdamiz,  buning  uchun 
tizimni  to‘liq  avtomatlashtirish  uchun  mantiqiy  fikrlovchi  qurilmalarni  ishga 
tushirishga  to‘g‘ri  keladi.  PlC  (Programmable  Logic  Controller)  qurilmalarini 
dasturlash  usullari  o‘rganildi.  bilan,  PLC  kontrollerlarini  CFC  va  LD  tillaridan 
foydalanamiz. Ladder Diagram (LD) tili — bu elektr ishlariga o‘xshash ko'rinishga ega 
bo‘lib, mantiqiy operatorlar (kontaktlar va bobinlar) asosida ishlaydi. Bu til texnik va 
elektromekaniklar uchun qulay interfeysni taqdim etadi. LD tili yordamida oddiy ishga 
dastur,  blokirovka,  muammolarni  va  motorlarni  boshqarish  kabi  amaliy  dasturlar 
dasturlashtiriladi. 
Continuous  Function  Chart  (CFC)  esa  murakkabroq  texnologik  jarayonlarni 
modul va bloklar orqali vizual tarzda yaratish imkonini beradi. Bu tilda foydalanuvchi 
har xil mantiqiy, arifmetik va analog bloklarni o‘zaro bog‘lab, real vaqtda ishlovchi 
algoritmlarni tuzishi mumkin. CFC tili analog signalga qarab chiqishni boshqarish, 
taymerlar, PID rostlagichlar va boshqa murakkab funktsiyalarni amalga oshiradi 

References

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

1. https://www.researchgate.net/figure/The-PLC-ladder diagram_fig3_272666766

2. V.A. Beynarovich Asosiy avtomatik Sistema va boshqaruv tizimlari Tomsk 2012

yil

3. https://www.turck.us/en/codesys-38909.php

4. Gaziyeva R.T, Yadgarova D, Nigmatov A.Master SCADA TIQXMMI Toshkent

2020 yil

5. R.T Gaziyeva, E.O.Ozodov, S.Y Ismailov Injinerlik dasturlash o’quv qo‘llanma

Toshkent 2021 yil.

Published

2025-06-03

How to Cite

Salohiddinov Hikmatullo Hakimjon o’g’li, Xolmo‘minova Madina Muhammadjon qizi, & Raximberdiyeva Zilola Odiljon qizi. (2025). PLC KONTROLLERLARIGA VA LD TILIDAN FOYDALANIB DASTUR TUZISHNI TADQIQ QILISH . Ta’lim Innovatsiyasi Va Integratsiyasi, 46(2), 233-238. https://scientific-jl.com/tal/article/view/18236