O‘SPIRINLARNING IJTIMOIY PSIXOLOGIK XUSUSIYATLARI

Abstract

         O‘smirlardan farqli o‘laroq ilk o‘spirnlar katta hayotni tasavvur etmaydilar, balki 
unda ishtirok etadilar. O‘spirinlarni hali to‘la katta deb hisoblab bo‘lmaydi. Chunki 
ularning shaxsiy xususiyatlari hali bolalikni kuzatish mumkin. Bu ularning fikrlarida 
berayotgan baholarida, hayotga va o‘z kelajaklari munosabatlarida ko‘zga tashlanadi. 
Ko‘pchilik o‘spirinlar maktabni tugatish vaqtiga kelib ham kasb tanlashga nisbatan 
ma’suliyatsiz  yondoshadilar.  Bu  davr  o‘spirinning  ahloqan  o‘z  –o‘zini  anglashi 
shuningdek, ahloqning yangi bosqichiga o‘tishi bilan xarakterlanadi. Intelekti yaxshi 
rivojlangan o‘spirinlar kattalarni tashvishga solayotgan masala muammolarini tushina 
oladilar va ularni muhokama eta oladilar. O‘spirin yoshdagilar esa savollarga to‘g‘ri 
javobni topishda ko‘proq kattta kishilar foydalanadigan manbalarga murojaat etadilar. 
Bunday manbalar asosan real, ko‘p qirrali, murakkab insoniy munosabatlar va ilmiy – 
ommabop badiiy,publitsistik adabiyotlar, sanoat asarlari, matbuot, radio, televideniya 
bo‘lib hisoblanadi.     Bugungi o‘spirinlarga hayotga nisbatan xushyor, aqliy –amaliy 
qarash,  erkinlik  va  mustaqillik  hos.  Ular  haqqoniy  bo‘lish  tushunchasiga  ham  real 
tarzda yondoshmoqdalar.Masalan o‘rgan yillardek «xaqqoniylik bu hammaga bir hil 
emas,  balki  har  kimdan  imkoniyatiga  qarab  va  hammaga  ishiga  yoki  inson 
manfaatalriga  qo‘shgan  hissasiga  qarab  belgilanadi»  deb  tushunadilar  va  talqin 
etadilar.  Maktabni  tugallash  vaqtiga  kelib  juda  ko‘p  o‘smirlar  ahloqiy  jixatdan 
shakillangan va ma’lum ahloq normalari qatoiylashgan xususiyatlarga ega bo‘ladilar.