ISHLAB CHIQARISHDAGI ZARARLI OMILLARNI KAMAYTIRISH ORQALI EKOLOGIK XAVFSIZLIK VA MEHNAT MUHOFAZASINI TA'MINLASH YO‘LLARI.
Аннотация
Bugungi kunda sanoatning jadal rivojlanishi bilan birga, ishlab chiqarish
muhitida yuzaga keladigan zararli va xavfli omillarning inson salomatligiga, atrof
muhitga va ishlab chiqarish samaradorligiga salbiy ta’siri tobora ortib bormoqda.
Ayniqsa, og‘ir sanoat tarmoqlarida — metallurgiya, kimyo, mashinasozlik, qurilish
materiallari ishlab chiqarish va boshqa sohalarda xodimlar kundalik faoliyat davomida
mikroiqlimning nomuvofiqligi, haddan tashqari shovqin, chang, zararli gazlar, noqulay
yoritish kabi omillar ta’siriga duchor bo‘ladilar. Bu omillar uzoq muddat davomida
inson salomatligida turli kasalliklar paydo bo‘lishiga olib keladi, ishlab chiqarish
samaradorligini pasaytiradi va baxtsiz hodisalar xavfini oshiradi. Zamonaviy ishlab
chiqarish sharoitida ekologik xavfsizlik va mehnat muhofazasini ta’minlash faqatgina
ijtimoiy va tibbiy muammo emas, balki iqtisodiy, texnologik va menejment sohalari
bilan uzviy bog‘liq kompleks masaladir. Har qanday ishlab chiqarish obyekti mehnat
sharoitlari, ishlab chiqarish gigiyenasi va ekologik standartlarga muvofiq ravishda
tashkil etilishi zarur. Bu esa korxonada zamonaviy texnologiyalarni joriy qilish,
ekologik toza va resurslarni tejovchi uskunalar bilan jihozlash, ventilyatsiya va yoritish
tizimlarini me’yoriy holatda saqlashni talab qiladi. Jahon tajribasida ishlab
chiqarishdagi xavfli omillarni monitoring qilish va boshqarish bo‘yicha ISO 45001,
OHSAS 18001 kabi xalqaro standartlar joriy etilmoqda.
Библиографические ссылки
Foydalanilgan adabiyotlar
1. O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksi. – Toshkent, 2022.
2. O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi gigiyena me'yorlari: SanPiN
0017-21. 4. ISO 45001:2018 – Mehnat xavfsizligi va salomatligi menejmenti tizimi.
3. Xusnutdinov M.(2021yil) “Kimyoviy moddalar bilan ishlovchi ishchilar uchun
salomatlik saqlash tadbiri”.
4. O‘zbеkiston Rеspublikasining 2021-yil 21-aprеldagi O‘RQ-683-sonli qonuni
tahririda atmosfеra havosini zararli kimyoviy ta’sir ko‘satishni oldini olish va
kamaytirish.
5. Turakulova G.Z “Ishlab chiqarish korxonalarida havfsiz mehnatni sharoitlarini
o‘rganish va tavsiyalar ishlab chiqish” Xalqaro ilmiy-amaliy Anjuman
materilalar to ‘plami.:And 2022. 401-403b/
6. Turakulova G.Z “Organizing a system of safe work in industrial enterprises,
organizing a management system” NamTSI Maxsus son Nam. 2024.285-289b
7. http://www.ilo.org/publns- Xalqaro Mehnat Tashkiloti sayti
8. www.lex.uz
9. www.ziyonet.uz;
10. www.google.ru