MAHALLIY DIZAYNERLAR FAOLIYATIDA AN’ANAVIY NAQSHLAR VA MOTIVLAR
Ключевые слова:
Kalit so’zlar: mahalliy dizayner, an’anaviy naqsh, milliy motiv, libos dizayni, madaniy identitet, stilizatsiya, raqamli dizayn, xalqaro moda, vizual ifoda, naqsh semantikasi.Аннотация
Annotatsiya: Mazkur maqolada O‘zbekistonlik mahalliy dizaynerlar ijodida
an’anaviy naqshlar va madaniy motivlardan foydalanish masalasi chuqur tahlil
qilinadi. Tadqiqot davomida naqshlar nafaqat dekorativ element sifatida, balki tarixiy-
madaniy identitetni ifodalovchi vosita sifatida qaralayotgani ilmiy asosda yoritildi.
Mahalliy brendlar — Bibihanum, Ziroat, Lola Fashion va boshqa dizaynerlik
studiyalari tomonidan yaratilayotgan liboslarda qadimiy naqshlarning zamonaviy
shakllari, stilizatsiyasi va kompozitsion joylashuvi orqali milliy o‘zlik va estetik
yangilanish uyg‘unligi kuzatildi.
Tadqiqotda xalqaro tajriba ham solishtirildi: Turkiya, Hindiston va Marokash
dizaynerlari tomonidan milliy naqshlarning global moda tiliga moslashtirilgan
namunalar ko‘rib chiqildi. Shuningdek, zamonaviy texnologiyalar, jumladan CAD
dasturlari va raqamli bosma usullar orqali naqshlarning yangi formatda libos dizayniga
tatbiq etilishi alohida tahlil qilindi. Naqsh va motivlar yordamida dizaynerlar ijtimoiy,
ma’naviy, estetik va funksional ma’lumotlarni vizual ifodalayotgani ilmiy jihatdan
asoslab berildi. Maqolada naqshlar dizaynerlik tafakkuri, madaniy siyosat va
milliylikni ifodalash vositasi sifatida qaraladi.
Библиографические ссылки
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati:
1. Edwards B. Designing the Vernacular: Cultural Symbols in Contemporary
Fashion, London: Routledge, 2020.
2. Karimova D. O‘zbekiston naqshlarining semantik tahlili, Toshkent: San’at,
2018.
3. Ergasheva G. “Naqsh bu yurakdir: Mahalliy dizaynerlar nigohida milliylik”,
Moda va Madaniyat jurnali, №2, 2023.
4. Tursunova M. “Naqsh va texnologiya uyg‘unligi”, San’at va Dizayn jurnali, №4,
2022.
5. Ziroat Fashion. “Milliylik zamonaviylikda: Kapsul kolleksiyalar”,
www.instagram.com/ziroatfashion
6. Bibihanum. Kolleksiyalar katalogi va naqshlar talqini, www.bibihanum.com
7. Ganieva N. “Naqsh orqali ijtimoiy ifoda”, Estetik va Dizayn muammolari, 2021.
8. Beymen Fashion Group. Osmanlı Desenlerinin Modern Yorumu, Istanbul, 2020.
9. UNESCO Culture Sector. Traditional Textile Arts and Cultural Symbols, Paris,
2022.
10. Shakirova M. “Mahalliy dizayn maktablarida madaniy merosdan foydalanish”,
Madaniyat va Insoniyat to‘plami, 2023.