GOMEOSTAZNI SAQLASHDA BUYRAKNING OʻRNI VA FIZIOLOGIK ROʻLI
Keywords:
Kalit soʻzlar: gomeostaz, suyuqlik, metabolik jarayonlar, organizm, qon plazmasi, kislorod, elektrolitlar.Abstract
Annotatsiya: Gomeostaz — bu organizmning ichki muhitini doimiy va barqaror
saqlash jarayoni bo‘lib, u turli fiziologik tizimlar orqali amalga oshiriladi. Bu
jarayonning asosiy maqsadi organizmning hayotiy faoliyati uchun zarur bo‘lgan
sharoitlarni yaratish va saqlashdir. Gomeostazning muhim jihatlaridan biri — suyuqlik
va elektrolit muvozanatini ta’minlash, shuningdek, kislorod va karbonat angidrid
miqdorini nazorat qilishdir. Bu jarayonda buyraklar markaziy rol o‘ynaydi. Buyraklar
nafaqat organizmdan ortiqcha suyuqlik va zararli moddalarning chiqarilishini
ta’minlaydi, balki qon bosimi, kislota-asydoz muvozanati, elektrolitlar darajasi va
boshqa ko‘plab fiziologik jarayonlarni boshqarishda ham ishtirok etadi.
References
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Abdullayev, S. A., & Tursunov, B. R. (2018). Buyrakning gomeostazda roli va
uning fiziologik mexanizmlari. Tibbiyot va sog‘liqni saqlash jurnali, 12(3), 45-53.
2. Karimova, N. M. (2019). Buyrak funksiyalarining gomeostatik mexanizmlari va
ularning klinik ahamiyati. Biologiya va tibbiyot masalalari, 7(4), 112-120.
3. Islomov, D. T., & Raximova, G. S. (2020). Gomeostazni saqlashda buyrakning suv-
elektrolit muvozanatidagi roli. Tabiiy fanlar va sog‘liq jurnali, 15(1), 78-85.
4. Mamatqulov, O. F. (2021). Buyraklarning qon bosimini tartibga solishdagi
fiziologik funksiyalari. Tibbiyot fanlari, 9(2), 30-38.
5. Rustamova, L. N., & Yusupov, I. K. (2022). Buyraklar va gomeostaz: kislota-
asydoz muvozanatining fiziologik asoslari. O‘zbekiston tibbiyot akademiyasi ilmiy
ishlari, 20(3), 65-73.
6. Tursunov, S. M. (2017). Buyraklar tomonidan eritropoetin sintezi va uning
gomeostazdagi roli. Tibbiyot va biologiya, 11(5), 90-97.
7. Qodirov, A. B., & Saidova, M. R. (2020). Buyraklarning gomeostazni saqlashdagi
gormonlar tizimidagi o‘rni. Tibbiyot va farmatsevtika sohasidagi tadqiqotlar, 14(6),
54-61.
