TABIIY FANLARNI O'QITISHDA O'QUVCHILARNING ILMIY DUNYOQARASHINI SHAKLLANTIRISH
Keywords:
Kalit so'zlar: Boshlang'ich ta'lim, tabiiy fanlar, ilmiy dunyoqarash, metodika, ilmiy tafakkur, amaliy tajriba, STEAM, kompetensiyaviy yondashuv, ta'lim texnologiyalari.Abstract
Annotatsiya. Mazkur maqolada boshlang'ich ta'lim tizimida tabiiy fanlarni
o'qitish orqali o'quvchilarda ilmiy dunyoqarashni shakllantirishning nazariy asoslari,
amaliy yo'nalishlari va pedagogik metodikasi tahlil qilingan. Ilmiy dunyoqarash
deganda o‘quvchining atrof-muhit hodisalarini ilmiy asosda tushunish, ularni tahlil
qilish, sabab-oqibat bog‘liqliklarini anglash va ilmiy xulosalar chiqarish qobiliyatlari
nazarda tutiladi. Maqola davomida Rossiya, AQSh va O‘zbekistonda chop etilgan
nufuzli manbalar asosida tahlil va solishtirma yondashuvlar qo‘llanilgan. Ushbu
maqolada o‘quvchilarning ilmiy tafakkurini shakllantirishga xizmat qiluvchi
zamonaviy ta'lim texnologiyalari, STEAM yondashuvi, kompetensiyaviy yondashuv
asosida olib borilgan o‘rganishlar haqida so‘z yuritiladi. Tadqiqotda kuzatuv, suhbat,
so‘rovnoma, eksperiment va nazariy-metodik tahlil metodlaridan foydalanildi.
References
Foydalanilgan adabiyotlar
1. Bass J., Carin A. (2015). Scientific Inquiry in the Elementary Classroom. Boston:
Pearson.
2. Bobokulova D. (2022). "Tabiiy fanlarni o‘qitishda innovatsion metodlar",
Tafakkur, №5.
3. Bybee R. (2013). Developing Scientific Literacy. NSTA Press, USA.
4. Carin A., Bass J. (2005). Teaching Science as Inquiry. Prentice Hall. 5. Mavlonova R. (2020). "STEAM texnologiyalarining boshlang‘ich ta’limdagi
ahamiyati", Pedagogika va psixologiya jurnali, №2.
6. Najimov A., Mavlonov O., Karimov V. «Umumiy o’rta ta’lim maktablarida
biologiya (odam va uning salomatligi) fanini o’qitishni mustaqil bilim olish va
o’zini-o’zi baholash pedagogik texnologiyalari asosida tashkil etish». // “Umumiy
o'rta, professional va oliy ta'limda tabiiy fanlarni o'qitish muammolari” (18-noyabr
2024-yil, Namangan) –B. 375-378.
7. OECD (2021). Scientific and Global Competence in Education. OECD Publishing.
8. Tursunov A., Karimova Z. (2020). "Ilmiy tafakkurni shakllantirishda tajriba
metodlarining o‘rni", O‘zbekiston pedagogika jurnali, №3.
9. Usmonov M. (2019). Didaktika asoslari. Toshkent: O‘qituvchi.
10. Yusupova M. (2021). Boshlang‘ich ta’limda tabiiy fanlarni o‘qitish. Toshkent:
Fan.
11. Ильин E. (2020). Психология научного мышления школьников. Москва:
Просвещение.
12. Нажимов А.У., Каримов В.А. «Изучение и оценка физического развития
спортсменов» // НамДУ илмий ахборотномаси 2024 йил 2- сон- Б. 118-123.
